De rechtspraak vertoont een gekleurd pallet van op zichzelf staande situaties, waarin de uitkomsten van ontslag op staande voet voor werkgevers niet zelden negatief zijn. Het risico dat een ontslagbesluit door de rechter niet in stand wordt gelaten wordt mede veroorzaakt door het feit dat een dergelijk besluit door de werkgever regelmatig in een staat van opwinding c.q. boosheid – "nu is het genoeg" – wordt genomen. Emotie is een slechte raadgever als het gaat om het nemen van een besluit om een werknemer op staande voet te ontslaan.

Maar zelfs als de emotie geen rol in de besluitvorming speelt en/of het advies van een advocaat is ingewonnen, kan de werkgever er niet op rekenen dat zijn ontslagbesluit de toets van de rechterlijke kritiek zonder meer kan doorstaan.

Geen reden ontslag op staande voet

Het delen met en tonen aan twee collega's van een kinderpornografisch filmpje door een beveiligingsmedewerker – met een dienstverband van bijna 20 jaar – levert geen reden voor ontslag op staande voet op, aldus Gerechtshof Den Haag in zijn uitspraak van 21 december 2018 (JAR 2019/152). Het filmpje wordt verwerpelijk en moreel ontoelaatbaar gevonden. Maar omdat de werknemer niet strafrechtelijk is vervolgd, kan niet worden aangenomen dat hij zich schuldig heeft gemaakt aan een misdrijf. Bovendien is de werknemer lang in dienst en overigens van onbesproken gedrag. In die situatie volstaat een schriftelijke waarschuwing aan het adres van de werknemer, aldus het gerechtshof.

Het gebruik van cocaïne tijdens een bedrijfsfeest levert geen reden voor ontslag op staande voet op. Tot die conclusie komt Kantonrechter Den Haag in zijn uitspraak van 1 februari 2019 (JAR 2019/79). Het gebruik vond buiten werktijd plaats op een locatie, die ver van de werkplek was verwijderd en tijdens een personeelsuitje dat door de personeelsvereniging was georganiseerd.

Seksuele intimidatie reden ontslag op staande voet

Het ontslag op staande voet van de statutair directeur wegens seksuele intimidatie van een jongere medewerkster wordt door Kantonrechter Arnhem in zijn uitspraak van 26 september 2019 (JAR 2019/266) in stand gelaten. De intimidatie betrof ongewenste aanraking door de statutair directeur en door hem gemaakte opmerkingen over het filmen van de medewerkster, terwijl zij een banaan diep in haar keel zou stoppen. De statutair directeur ontkende de ongewenste aanrakingen, maar erkende de gemaakte opmerkingen wel. De kantonrechter rekent hem die opmerkingen zwaar aan en handhaaft het ontslag op staande voet.

Ontslagbesluit met toestemming werknemer intrekken

In de zaak, waarin Kantonrechter Maastricht op 4 november 2019 (ECLI: NL: RBLIM: 2019:10568) oordeelt is een werknemer op staande voet ontslagen. In de door de werknemer tegen dit ontslag opgestarte procedure trekt de werkgever het gegeven ontslag in. De werknemer – die verzocht heeft om vernietiging van het ontslag op staande voet – reageert daarop met de stelling dat het ontslagbesluit van de werkgever slechts met zijn toestemming kan worden ingetrokken. De kantonrechter bevestigt de juistheid van de stelling van de werknemer.

Gedeeltelijke transitievergoeding ondanks ontslag op staande voet

Ten aanzien van deze ontslaggrond dient te worden bedacht dat een door de kantonrechter gegrond geacht besluit van de werkgever om de werknemer op staande voet te ontslaan toch de mogelijkheid openlaat dat aan die werknemer een (gedeeltelijke) transitievergoeding wordt toegekend. De hiervoor genoemde statutair directeur ontving een (gedeeltelijke) transitievergoeding van € 150.000,00, terwijl hij toch terecht op staande voet was ontslagen. De redenen voor toekenning van deze transitievergoeding werden door de kantonrechter gevonden in de lange duur van de arbeidsovereenkomst, de verder onberispelijke staat van dienst van de statutair directeur, het feit dat de statutair directeur spijt had betuigd en er bijzondere privéomstandigheden waren.

Gepubliceerd op 6 mei 2020.

Dit artikel maakt deel uit van de Update Arbeidsrecht 2019. Deze update signaleert relevante en opmerkelijke uitspraken. Ook staan in de update relevante ontwikkelingen die voor zowel werkgevers als werknemers bruikbaar zijn. Wilt u op de hoogte blijven van alle belangrijke updates? Aanmelden voor de Update Arbeidsrecht 2019 kan hier.